Herberg De Zwarte Ruiter dankt haar naam aan de Rutten’s Bierbrouwerij De Zwarte Ruiter N.V., opgericht in 1893, een brouwerij die succesvol was met de productie van Maastrichts Oud (“Mestreechs Aajt”) en Maastrichts Jong. Mestreechs Aajt is een donker, lichtrinzig bier. Ooit de bierstijl van Maastricht, maar het verdween aan het eind van de 50-er jaren als gevolg van het verlangen naar pils. Vanaf 1991 herleeft de historie in Herberg De Zwarte Ruiter.
Een stukje historie
Tot de vele brouwerijen die eind 19e eeuw in Maastricht waren gevestigd, behoorde ook één die werd gedreven door de heer J.H. Rutten. Deze brouwerij was gelegen aan de Gubbelstraat en maakte het bekende Maastrichts Oud en Maastrichts Jong.
Na het overlijden van de heer Rutten werd het bedrijf voortgezet door zijn zonen, die niet alleen vakbekwame brouwers, maar ook geboren handelslieden waren. Zo grepen zij de kans om het bier naar Indië te exporteren, waar de voornaamste afnemers militaire kantines waren. De export was mogelijk dankzij de natuurlijke lange houdbaarheid van het Maastrichts Oud.
De zaken gingen zo goed dat in 1883, even buiten de voormalige Brusselse Poort in Maastricht een grote, moderne brouwerij werd gebouwd. In 1893 vindt de oprichting plaats van Rutten’s Bierbrouwerij De Zwarte Ruiter N.V.
De export bleef ook in de volgende jaren een belangrijke factor, maar er kwam steeds meer concurrentie van andere brouwerijen in Nederland.
Doordat het Rotterdamse kantoor Scheepsmakershaven, waar de administratie van de N.V. gevestigd was, in de meidagen van 1940 totaal werd verwoest, is van de geschiedenis van Rutten’s Bierbrouwerij De Zwarte Ruiter N.V. weinig voor het nageslacht bewaard gebleven.
Sinds 1991 – het jaar van de opening van Herberg de Zwarte Ruiter – herleeft de historie door het in ere herstelde brouwerijtje van Aajt in Herberg de Zwarte Ruiter waar, in samenwerking met onze gewaardeerde buurman en brouwer de Gulpener Bierbrouwerij, het Mestreechs Aajt weer op traditionele wijze wordt gebrouwen. De Gulpener Bierbrouwerij die overigens sinds 2015 wordt geleid door een telg (de 8e generatie!) van de brouwersfamilie Rutten, Jan-Paul Rutten.
De brouwmeester van Gulpener vertelt: “Het geheim van het unieke Mestreechs Aajt ligt in de rijke traditie van het Zuid-Limburgse ‘oerbier’, ook wel ‘startebier’ genoemd. Dit bier ontstaat door het in speciale gesloten eikenhouten vaten spontaan te laten gisten. Er verstrijken minstens 4 jaargetijden (!) voordat we het behoorlijk zure oerbier filtreren en versnijden met diverse andere bieren, zoals Gulpener Dort en Oud Bruin. Zo ontstaat de blende (melange), met een ciderachtige geur die de neus streelt en de typische rinzige smaak die ons Mestreechs Aajt zo kenmerkt.”
U kunt in De Zwarte Ruiter genieten van dit authentieke bier. Mestreechs Aajt wordt al jaren niet meer gebotteld, maar is bij ons vrijwel altijd op tap verkrijgbaar. Met een alcoholpercentage van slechts 3,5% is het zeer toegankelijk. Aanbevolen drinktemperatuur is: liefst zo koud mogelijk, maar in elk geval bij max. 4–6 °C.
Ode aan een Herberg
Columniste Françoise, welbekend bij de Gulpenaren, schreef reeds jaren geleden een Ode aan De Zwarte Ruiter.
We willen deze graag met u delen.
Blinkend koperen leidingen, warmhouten lambriseringen,
de chique ambiance van ouderwets Zuid-Limburgse gezelligheid
Terwijl het zoveel meer is:
de pleisterplaats bij uitstek voor mensen uit de streek,
thuisbasis voor verenigingen, eindpunt van menige activiteit.
Toeristen die met hun gezin of vrienden
een warm onthaal vinden
Exposities aan de muren, een concert, een hapje,
cabaret, een feest, vergadering, een uitgebreid diner.
En tussendoor die gulle lach, het lied van de Caecilia-zangers,
een anekdote of een goeie raad, het perfect getapte glas bier.
Of er is dampende koffie. En een goed gesprek.
Herberg De Zwarte Ruiter;
de gastvrije verpakking van een echt thuis in het Heuvelland,
een plek om te genieten.
Françoise